Từ trên cao nhìn xuống, văn phòng hiện đại như một bàn cờ vắng người. Những dãy bàn trống, ghế không người ngồi, và không gian rộng lớn chỉ điểm xuyết vài nhân viên đang làm việc. Đây không phải là cảnh tượng của một công ty sắp phá sản, mà là hiện thực mới của môi trường làm việc hậu đại dịch.
Ánh nắng chiếu qua những ô cửa kính cao rộng, tạo những mảng sáng trên sàn nhà. Trong góc xa, một nhóm nhỏ đang họp tại khu vực làm việc chung, tiếng cười nói vọng lại như âm thanh lạc lõng trong không gian tĩnh lặng. Bàn làm việc trống không còn đó, chờ đợi chủ nhân có lẽ sẽ không bao giờ quay lại với tần suất năm ngày một tuần.
Khi những chính sách làm việc từ xa trở thành tiêu chuẩn mới, các văn phòng lớn đã trở thành biểu tượng của một kỷ nguyên đang dần khép lại. Chúng ta đang chứng kiến một cuộc cách mạng trong cách thức tổ chức công việc, nơi giá trị không còn đo bằng số giờ ngồi tại bàn mà bằng hiệu suất và thành quả đạt được.
"Văn phòng ngày nay không còn là nơi chỉ để làm việc. Nó đã trở thành điểm gặp gỡ, nơi xây dựng văn hóa và trao đổi ý tưởng," ông Nguyễn Minh Tuấn, chuyên gia về không gian làm việc tại Hà Nội chia sẻ. "Các công ty đang thiết kế lại văn phòng để phục vụ mục đích này thay vì cố gắng lấp đầy nó mỗi ngày."
Nhìn từ góc độ kinh tế, việc duy trì những tòa nhà văn phòng rộng lớn nhưng chỉ sử dụng một phần trở thành gánh nặng tài chính cho nhiều doanh nghiệp. Xu hướng thu nhỏ không gian làm việc hoặc chuyển sang mô hình văn phòng linh hoạt đang ngày càng phổ biến. Thậm chí, một số công ty đã hoàn toàn từ bỏ văn phòng vật lý.
Tại những thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, giá thuê văn phòng vẫn ở mức cao, khiến nhiều doanh nghiệp cân nhắc kỹ lưỡng về việc sử dụng không gian. Văn phòng chia sẻ, không gian làm việc chung và mô hình "hot-desking" trở thành giải pháp được ưa chuộng, giúp tối ưu chi phí nhưng vẫn duy trì một địa điểm vật lý cho những hoạt động cần thiết.
Đối với người lao động, sự thay đổi này mang đến cả cơ hội và thách thức. Tự do làm việc từ xa đồng nghĩa với việc không còn phải mất hàng giờ trong cảnh tắc đường, có thêm thời gian cho gia đình và bản thân. Tuy nhiên, ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân cũng dễ bị xóa nhòa, tạo ra áp lực mới.
Những không gian làm việc thưa thớt cũng làm dấy lên câu hỏi về văn hóa doanh nghiệp. Làm thế nào để duy trì tinh thần đồng đội khi mọi người hiếm khi gặp nhau? Làm sao để truyền đạt giá trị công ty cho nhân viên mới? Đây là những bài toán mà các nhà quản lý đang phải đối mặt.
"Văn phòng không phải là nơi để kiểm soát nhân viên mà là nơi tạo điều kiện cho họ phát triển," bà Trần Thị Mai Hương, Giám đốc nhân sự của một công ty công nghệ tại TP.HCM nhấn mạnh. "Chúng tôi đang chuyển đổi không gian làm việc thành nơi nhân viên muốn đến, không phải buộc phải đến."
Khi nhìn vào những văn phòng thưa thớt từ trên cao, chúng ta không nên chỉ thấy sự lãng phí không gian mà nên nhận ra đây là dấu hiệu của một xã hội đang chuyển mình. Tương lai của làm việc không còn gắn liền với một địa điểm cố định mà là sự kết hợp linh hoạt giữa thế giới vật lý và kỹ thuật số.
Đối với các kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất, thách thức đặt ra là làm sao để tạo ra những không gian làm việc thu hút người dùng quay lại. Văn phòng tương lai cần phải đặc biệt hơn ngôi nhà, mang lại những trải nghiệm và tiện ích mà làm việc từ xa không thể cung cấp.
Cuối cùng, bức ảnh chụp từ trực thăng về văn phòng thưa thớt không phải là dấu hiệu của sự suy thoái mà là minh chứng cho sự tiến hóa của nơi làm việc. Trong thế giới liên tục biến đổi, khả năng thích nghi sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Và có lẽ, định nghĩa về "văn phòng" cũng sẽ tiếp tục được viết lại trong những năm tới.
helicopter shot of a sparsely populated office